Onze school

Beste ouders, verzorgers,

Bij Kentalis hebben scholen een algemene schoolgids en een schoolspecifieke schoolgids. De algemene schoolgids beschrijft het onderwijs van Kentalis in het algemeen. Deze informatie is bedoeld voor ouders en verzorgers* van kinderen die naar één van de scholen van Kentalis gaan, of via de ambulante dienstverlening ondersteuning krijgen op een reguliere school in de buurt. De scholen en de ambulante dienstverlening vallen onder Stichting Kentalis Onderwijs.

Voor u ligt de schoolspecifieke schoolgids van Kentalis De Zwanenbloem DSH voor het schooljaar 2024-2025. Deze schoolgids is bedoeld voor ouders van leerlingen van De Zwanenbloem DSH. De Zwanenbloem DSH is een cluster 2-school voor speciaal onderwijs (SO) aan dove, slechthorende en doofblinde leerlingen (DSH). De Zwanenbloem DSH is één van de scholen van het Zorg Onderwijs Centrum (ZOC) van Kentalis in Zoetermeer. 

Naast deze schoolgids is er een informatiekaart, waarop u het vakantierooster, andere belangrijke data en informatie over activiteiten op onze school vindt. Deze informatiekaart ontvangt u aan het begin van het schooljaar. De informatie staat in de vorm van een jaarkalender óók in de agenda van de Social Schools app van onze school, die u na inschrijving van uw kind op onze school, kunt downloaden. 

Wij streven ernaar om zoveel mogelijk een ’gewone’ basisschool te zijn. Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet. Dat betekent, dat de vak- en ontwikkelingsgebieden die wij aanbieden, grotendeels vergelijkbaar zijn met die in het reguliere basisonderwijs. Om aan de specifieke onderwijsbehoeften van onze DSH-leerlingen tegemoet te komen, bieden wij meer dan de reguliere basisschool meestal kan bieden, namelijk:

• onderwijs in kleine groepen met veel aandacht voor communicatie, spraak-, taal- en gehoorontwikkeling;
• aanbod van Nederlandse gebarentaal (NGT) en Nederlands met ondersteunende gebaren (NMG);
• logopedie;
• extra aandacht voor sociaal-emotionele ontwikkeling;
• aandacht voor aspecten die samenhangen met identiteitsvorming in relatie tot doofheid/ slechthorendheid.

Dit gespecialiseerde onderwijs geven wij vorm samen met ouders, de leerlingen zelf, ons team, waarin dove-, slechthorende- en horende medewerkers werkzaam zijn en andere professionals. Wij vinden het belangrijk om jaarlijks samen met u te evalueren wat de best passende onderwijsplek is voor uw kind. Dat kan onze speciale setting zijn, of regulier onderwijs thuisnabij. De mate van onderwijsondersteuning in deze twee settings is verschillend. Voor meer informatie hierover kunt u in gesprek gaan met de intern begeleiders (IB'ers).

Een goede samenwerking met ouders vinden wij heel belangrijk. Daarom nodigen we u ook op andere momenten regelmatig uit op onze school. We horen het ook graag als u ideeën of opmerkingen heeft over ons onderwijs.

Hopelijk bent u nieuwsgierig geworden naar de inhoud van onze schoolgids.

Met vriendelijke groet,
M.A. (Marjan) Rakké-Maliepaard,
Directeur De Zwanenbloem DSH

* Overal in de schoolgids waar ouders worden genoemd, worden ook verzorgers bedoeld.

Onze visie
De visie van De Zwanenbloem DSH vloeit voort uit de visie van Kentalis, beschreven in het Strategisch Beleidsplan 2024-2028 van Kentalis en de 'Zeven pijlers' van waaruit medewerkers van Kentalis en hun werkgever werken. Zie hiervoor de algemene schoolgids van Kentalis.

De Zwanenbloem DSH wil een school zijn waar leerlingen in een plezierige en veilige sfeer in hun kracht worden gezet door hun mogelijkheden en talenten te ontplooien. Een school waarin leerlingen leren wat hun kwaliteiten zijn en hoe zij deze kunnen gebruiken. 

Wij zijn een school waar leerlingen weten hoe zij kunnen omgaan met de doof-/slechthorendheid. En waarin zij leren welke voorzieningen er zijn, zodat zij keuzes kunnen maken om gelukkig, volwaardig en succesvol mee te doen in de maatschappij.

Op onze school lopen communicatie en informatie als een rode draad door ons onderwijs. Waarbij de communicatie voor iedereen toegankelijk is door het gebruik van gebaren/gebarentaal.

Wij zetten ons in voor een inclusievere samenleving, waar onze leerlingen vol van waarde in de samenleving staan en waar iedereen zichzelf mag zijn.

Als ons onderwijs niet genoeg is om onze doelen te bereiken, betrekken wij (Kentalis) zorg en andere instanties, zodat leerlingen het beste uit zichzelf kunnen halen.

Op onze school komen leerlingen en medewerkers uit diverse culturen, met verschillende levensovertuigingen en religies. Iedereen is welkom op onze school. We hebben respect voor elkaars achtergronden en vinden 'ontmoeting' belangrijk.

Onze identiteit
Onze school is ontstaan uit verschillende (christelijke) scholen voor DSH-leerlingen. Wij willen recht doen aan de diversiteit van onze leerlingen, medewerkers en andere betrokkenen. Tegelijk denken we dat inspiratie en levensvisie kunnen bijdragen aan een school die kinderen verder helpt, voor nu en voor later. Onze inspiratie en levensvisie brengt waarden mee van waaruit wij willen werken. Deze waarden kunnen vanuit verschillende bronnen worden gevoed.

Wij vatten onze identiteit als volgt samen:
Wij zijn een algemeen bijzondere school, die hecht aan waardevol en waarden-vol onderwijs. Onze waarden worden in belangrijke mate gevoed door de christelijke traditie. Wij vinden het belangrijk dat ieder kind zich welkom voelt op onze school, ongeacht zijn of haar achtergrond. We geven aandacht aan deze verschillende achtergronden en delen ook onze eigen inspiratie. Zo zijn wij een school met een eigen kleur, die bewust ruimte maakt voor veelkleurigheid.

De Zwanenbloem DSH is een school voor speciaal onderwijs voor leerlingen met een auditieve beperking (cluster 2). Onze school geeft onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van drie tot dertien jaar en is erop gericht leerlingen, indien mogelijk en passend, te laten uitstromen naar regulier basisonderwijs.

Om te starten bij De Zwanenbloem DSH is een 'intensief onderwijsarrangement DSH 3-12 jaar' nodig. De Commissie van Onderzoek (CvO) van Kentalis bepaalt of een leerling behoort tot de doelgroep en of een intensief arrangement cluster 2 passend is. Daarvoor zijn landelijk geldende richtlijnen, opgesteld door Siméa (onze branchevereniging). Als het arrangement passend is en de CvO een positief besluit heeft afgegeven, kan de leerling op onze school worden ingeschreven.

Als ouders het niet eens zijn met het besluit van de CvO, of niet tevreden zijn over de gang van zaken, kunnen ze een klacht indienen. Meer informatie daarover kunt u vinden in de algemene schoolgids van Kentalis.

Onze leerlingen krijgen een intensief onderwijsarrangement DSH, omdat zij in het (aanvankelijk) leerproces veel baat hebben bij extra taalstimulering (zowel in gebaren/gebarentaal als in gesproken en geschreven Nederlands). Daarnaast hebben ook deze leerlingen extra aandacht nodig op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling en de ontwikkeling van hun eigen identiteit.

Ook bieden wij onderwijs aan leerlingen met een arrangement doof/blind (DB).
Bij deze leerlingen is naast de hoor-beperking ook sprake van een visuele beperking (zoals beschreven in de Siméa richtlijnen).

Naast de doofheid/slechthorendheid/doofblindheid kan bij onze leerlingen sprake zijn van medische, motorische, psychische of psychiatrische problematiek (zoals bijvoorbeeld: diabetes, ADHD of ASS).

Van de leerlingen wordt verwacht dat zij kunnen functioneren in een groep van gemiddeld acht leerlingen en dat zij in staat zijn hun gedrag te reguleren conform hun leeftijd.

DSH-leerlingen komen vaak van verder weg en komen daardoor meestal met taxivervoer naar onze school. Dit vervoer kunt u aanvragen bij uw gemeente.

DSH-leerlingen kunnen in het intensieve arrangement starten vanaf drie jaar. Voor deze jonge leerlingen is er een aanvangsgroep. In een aantal gevallen is het mogelijk om vanaf 2,5 jaar te beginnen. Hiervoor is ontheffing nodig van de Onderwijsinspectie. Leerlingen verlaten onze school tussentijds als dat passend is bij hun onderwijsbehoefte, of aan het einde van de schoolperiode als ze twaalf of dertien jaar zijn of worden. Voor sommige leerlingen, bijvoorbeeld voor 'nieuwkomers' (kinderen die nog niet lang in Nederland zijn), is het mogelijk om de schoolperiode te verlengen met één jaar. 

De groepsgrootte op onze school is gemiddeld acht. Afhankelijk van de onderwijsbehoeften van de leerlingen kan een groep kleiner of groter zijn.

Als ouders denken aan overstap naar een andere onderwijssetting, vragen wij hen om contact op te nemen met de IB'er. De IB'er kijkt dan samen met ouders welk advies vanuit school als passend gezien wordt en wat de te nemen stappen zijn bij een eventuele overstap.

Ons onderwijs is aangepast aan de auditieve beperking van onze leerlingen. Wij streven naar tweetalig onderwijs (onderwijs in NGT en NmG). Wij vinden het belangrijk dat er voor onze leerlingen dove en slechthorende rolmodellen zijn. Daarom werken er op onze school horende én dove of slechthorende medewerkers. 

In ons onderwijs geven wij extra aandacht aan:

• Communicatie, spraak-, taal- en gehoorontwikkeling: door onder andere de inzet van het 'Masterplan geletterdheid DSH', de woordenschat methodiek 'Met woorden in de weer' en 'Logo-3000'.
• NGT-lessen: NGT staat in alle groepen als vak op het rooster en wordt door onze vakdocent NGT, onder andere gegeven aan de hand van een voor ons onderwijs aangepaste methode voor taalonderwijs.
• Sociaal-emotionele ontwikkeling: vormgegeven in onder andere PAD-lessen voor speciale doelgroepen.
• Lessen die samenhangen met identiteitsvorming in relatie tot doofheid/ slechthorendheid: deze 'CIDS-lessen' worden vanaf groep 3 gegeven aan de hand van een speciaal hiervoor ontwikkelde leerlijn. In de CIDS-lessen is ook het AJONGH (Als-Je-Oren-Niet-Goed-Horen)- programma opgenomen. Het doel van deze lessen is dat de leerlingen een positief en reëel zelfbeeld ontwikkelen. Ze leren omgaan met de gevolgen van hun auditieve beperking en wisselen ervaringen uit om van elkaar te leren.
• (Individuele) logopedie: logopedie is een onmisbare pijler in ons onderwijs.

Voor meer informatie over schoolondersteuningsprofielen verwijzen wij u naar de algemene schoolgids van Kentalis.

In ons Schoolondersteuningsplan (SOP) zijn de schoolondersteuningsprofielen toegespitst op onze school beschreven. Ons SOP is een bijlage van ons Schoolplan 2024-2025. Middels deze link heeft u inzicht in ons SOP: pos-schoolondersteuningsprofiel-sop-2024-de-zwanenbloem-dsh-pdf.pdf  .

De inhoud van ons schoolplan 2024-2027 vloeit voort uit het strategisch beleidsplan van Kentalis 2024-2028. Het strategisch beleidsplan van Kentalis is opgesteld in samenspraak met de directeuren onderwijs van alle scholen van Kentalis. Dit beleid geldt voor alle scholen van Kentalis en vormt, samen met ons eigen schoolbeleid, de kwaliteitszorg op onze school. Bij grote ontwikkelingen binnen Kentalis is het mogelijk dat deze ontwikkelingen, na goedkeuring door de MR (medezeggenschapsraad van Kentalis), tussentijds worden toegevoegd aan het schoolplan.

Ons schoolplan bevat een beschrijving met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat binnen onze school wordt gevoerd ten aanzien van:

• onderwijskundig beleid;
• personeelsbeleid;
• beleid met betrekking tot de kwaliteitszorg. 

We zorgen dat we daarbij de basiskwaliteit garanderen en beschrijven daarnaast expliciet onze eigen aspecten van kwaliteit (parels).

Ons team is ambitieus en werkt opbrengstgericht. We plannen ons onderwijs, meten resultaten en opbrengsten, analyseren deze en passen ons onderwijskundig beleid waar nodig aan op basis van de analyses. 

Nieuwe medewerkers staan voor de uitdaging om gebaarvaardig te worden (in NmG en NGT). Daarnaast volgen zij een scholingstraject om vaardig te worden in de specifieke pedagogische en didactische aanpak van het DSH onderwijs. We gaan zorgvuldig om met dit traject, maar zien de impact van nieuwe medewerkers op de kwaliteit van ons onderwijs en op de toegankelijkheid van de communicatie. We hebben daar aandacht voor, maar leren en ontwikkelen van onze medewerkers kost tijd.

Ons schoolplan functioneert als een verantwoordingsdocument naar de overheid, het bevoegd gezag en de ouders en als een planningsdocument voor de periode 2024-2027. 

Op basis van de actiepunten stellen we jaarlijks een uitgewerkt jaarplan op. Via de 'Monitor jaarplan' blikken we steeds terug of onze doelen zijn bereikt en waar aanpassingen en verbeteringen nodig zijn. Op deze wijze geven we vorm aan een cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen.

Het schoolplan 2024-2027 en jaarplan 2024-2025 zijn op te vragen bij de directeur.

Bij De Zwanenbloem DSH werken met een jaarklassensysteem van groep A t/m groep 8. In verband met de relatief kleine doelgroep vormen we regelmatig combinatiegroepen. In schooljaar 2024-2025 starten we met zeven groepen, waarvan twee combinatiegroepen. De groepsindeling kan gedurende het schooljaar wijzigen in verband met in- en uitstroom van leerlingen. Ouders worden hierover tijdig geïnformeerd.

In geval van ziekte of verlof van een leerkracht probeert de school een vervanger in te zetten uit het eigen team. Bij uitzondering kan besloten worden dat een groep thuis blijft. Echter, de school heeft opvangplicht. Ouders die de opvang niet kunnen regelen, geven dit aan. Het kind wordt dan met een alternatief programma in een andere groep geplaatst.

Naast leerkrachten ondersteunen in bijna alle groepen (dove) onderwijsassistenten of leraarondersteuners.

Zorg voor leerlingen met specifieke behoeften
Binnen de groep wordt goed gekeken naar wat een leerling nodig heeft om te kunnen leren. Voor elke groep staat dit beschreven in een groepsplan. Er wordt in maximaal drie niveaus gewerkt. Soms wordt voor een leerling een periode extra ondersteuning ingezet gegeven door een remedial teacher. 

Soms wordt voor een leerling een MG-arrangement aangevraagd, bijvoorbeeld in verband met een complexe onderwijs-/ondersteuningsbehoefte. Vanuit dit arrangement kan extra ondersteuning vormgegeven worden. Deze vormgeving en invulling wordt beschreven in het OPP. De aanvraag van een MG-arrangement gaat in samenspraak met ouders via de CvL van de school.
Binnen onze school heeft aantal leerlingen een nieuwkomersarrangement (NK). De financiering hiervan is van tijdelijke aard. Vanuit deze financiering wordt extra ondersteuning vormgegeven, zoals bijvoorbeeld individuele NGT-lessen. Wanneer mogelijk wordt voor een aantal dagdelen of dagen per week een nieuwkomersklas/wereldklas gerealiseerd.

Voor leerlingen met medische problematiek kan als dat wenselijk is, van het PGB van de leerling zorg in de klas vormgegeven worden. Wanneer u denkt dat dit nodig is, neemt u contact op met de IB'er.

Voorzieningen
Ons schoolgebouw is volledig ingericht en aangepast aan de communicatiebehoeften, auditieve beperking en visuele beperking van de leerlingen. Naast klaslokalen zijn er gemeenschappelijke ruimten, zoals 'de Knoop' die gebruikt wordt voor schoolbrede activiteiten. Verder is er een gymzaal, een speelzaal en een grote sportkooi op het plein.  Er zijn logopediebehandelruimten, een kamer voor NGT-lessen en een bibliotheek aanwezig. Daarnaast zijn er werkruimtes voor directie, de managementassistent, intern begeleiders, gedragsdeskundigen, de remedial teacher en de maatschappelijk werker. Bij de entree is een loge voor de conciërge. In het gebouw is een lift aanwezig en natte ruimtes om kinderen te verschonen wanneer nodig. 

Op het terrein van het Zorg Onderwijs Centrum in Zoetermeer staan twee gebouwen: het schoolgebouw en het centrumgebouw. In het schoolgebouw zijn Kentalis Onderwijs Zoetermeer, Vroegbehandelingsgroepen van Kentalis Zorg en BSO TC-Kids gevestigd. In het centrumgebouw vindt u de Ambulante Dienst Zoetermeer, de jeugdarts, Kentalis Zorg, het Audiologisch Centrum, het Spraak & Taal Ambulatorium, Kombino en fysio- en ergotherapeuten van het Kinderfysiotherapeutisch Centrum te Zoetermeer.

Onder Kentalis Onderwijs Zoetermeer vallen:

• De Zwanenbloem DSH, de school die speciaal onderwijs verzorgt voor dove- en slechthorende leerlingen, waaronder ook doofblinde leerlingen;
• De Zwanenbloem TOS, de school die speciaal onderwijs verzorgt voor leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis;
• De Tamarinde, de school die speciaal onderwijs verzorgt voor (doofblinde) leerlingen met een meervoudige communicatieve beperking;
• Het Kentalis College, de school die voortgezet speciaal onderwijs verzorgt voor (doofblinde) leerlingen met een (meervoudige) communicatieve beperking;
• de Ambulante Dienst Zoetermeer.

Ons onderwijsteam bestaat uit ongeveer 40 medewerkers met een grote verscheidenheid aan functies. Een ieder levert een specifieke bijdrage aan het onderwijs en de begeleiding van onze leerlingen:

• De leerkracht verzorgt samen met de onderwijsassistent of de leraarondersteuner het onderwijs aan de leerlingen, waarbij de leraarondersteuner zelf lessen mag geven onder supervisie van de leerkracht.
• De logopedist verricht logopedisch onderzoek en stimuleert en begeleidt de spraak-, taal- en gehoorontwikkeling van de leerlingen, individueel of in groepsverband.
• De vakleerkrachten verzorgen het bewegingsonderwijs, het NGT-onderwijs en muziek onderwijs.
• De intern begeleiders zijn verantwoordelijk voor de leerlingenzorg en het borgen van de onderwijskwaliteit.
• De gedragsdeskundigen adviseren en begeleiden medewerkers en ouders met betrekking tot de sociaal emotionele- en cognitieve ontwikkeling van de leerlingen en verrichten waar nodig psychologisch onderzoek.
• De Commissie voor Leerlingenzorg (CvL), bestaande uit: CvO-lid, de directeur, de intern begeleiders (IB), de gedragsdeskundigen (GK), logopedist en de jeugdarts zijn verantwoordelijk voor de leerlingenzorg. Leerkrachten, de Remedial Teacher (RT) of ouders kunnen gevraagd worden aan te sluiten.
• Er zijn ondersteunende functionarissen: i-coach, remedial teacher, schoolmaatschappelijk werker, managementassistent en conciërge. 
• De directeur geeft integraal leiding aan de school.

Jaarlijks bieden wij stagemogelijkheden aan onderwijsondersteunende opleidingen, onderwijsopleidingen of opleidingen logopedie. Uw kind kan dan gedurende enkele weken tot een halfjaar te maken krijgen met een ‘extra juf of meester’ in de klas.

Bent u benieuwd naar onze school? We nodigen u van harte uit om een kijkje te komen nemen. We laten u de school zien en vertellen over ons onderwijs en onze visie. Heeft uw kind van de CvO een intensief arrangement DSH toegewezen gekregen, dan kunt u een bezoek brengen aan de klas waarin uw kind wordt geplaatst. U krijgt tijdens dit kennismakingsbezoek het welkomstpakket overhandigd waarin ook de inschrijfformulieren zijn opgenomen. Uw kind mag uiteraard komen wennen voordat uw kind op school start. Gemiddeld kan uw kind twee dagdelen komen wennen. Omdat alle leerlingen vijf dagen naar school gaan, maar dit voor kinderen tot vier jaar bij de start te intensief kan zijn, wordt voor hen samen met u een ingroeiplan opgesteld. Afspraken vanuit het ingroeiplan worden opgenomen in het individuele Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) van de leerling.

In de Algemene schoolgids in hoofdstuk 'Toeleiding en aanmelden' staat beschreven hoe u uw kind kunt aanmelden.