Vakken
Kentalis College Zoetermeer CMB/Doofblind
Het KCZ CMB/DB biedt een onderwijsprogramma dat gebaseerd is op ‘de kerndoelen voor (voortgezet) speciaal onderwijs, voor leerlingen met een meervoudige beperking’. De kerndoelen zijn ondergebracht in doorlopende leerlijnen en aangepast aan de specifieke onderwijsbehoefte van onze leerlingen.
Voor een aantal vakken gebruiken wij, afhankelijk van de mogelijkheden van de leerlingen, onderdelen van onderwijsmethodes die aansluiten bij onze doelgroep. Bij KCZ CMB/DB (12 tot 18 jaar) ligt de nadruk op het aanleren van werknemersvaardigheden. Zo werken de leerlingen van het VSO CMB/DB aan verschillende sectoren namelijk Groen, Beeldende vorming, Horeca, Zorg en Dienstverlening en Techniek.
Bij het vaststellen van de leerroute wordt primair uitgegaan van het ontwikkelingsniveau, de communicatievorm, het communicatieniveau, de werknemersvaardigheden en de sociaal emotionele ontwikkeling van de leerling.
In het vierde leerjaar vinden interne stages plaats, in het vijfde leerjaar neemt de leerling deel aan de groepsstage. In het zesde leerjaar loopt de leerling gedurende één of meerdere dagen extern stage met begeleiding vanuit KCZ. Er zijn een aantal uitzonderingen:
- Voor leerlingen met het uitstroomprofiel "dagbesteding" geldt een stage van één dag per week in het laatste half jaar van het zesde leerjaar.
- Leerlingen met uitstroomprofiel (vrije) arbeid beginnen hun stage periode in het derde leerjaar en zij zullen hun eindstage lopen in het vijfde leerjaar.
- Individuele uitzonderingen bijvoorbeeld leerlingen die de MBO-Entree route kunnen gaan volgen.
Het kiezen van een externe stage in het laatste jaar van het KCZ en de vervolgplek na de schoolperiode wordt samen met de leerling en ouders gedaan. Een leerling wordt begeleid tijdens zijn/haar stage en krijgt opdrachten op maat ten behoeve van de ontwikkeling van de werknemersvaardigheden.
Tijdens alle lessen wordt aandacht besteed aan de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de leerlingen. Taakaanpak, zelfstandig werken en reflecteren op eigen handelen spelen hierbij een rol. Door middel van coachingsgesprekken in het mentor-uur wordt met de leerling besproken wat goed gaat en wat nog geleerd kan worden.
Het lessenpakket schematisch weergegeven:
| Voorbereiding op arbeid | Mijn Weva ( mijn werknemersvaardigheden) |
| Stage (intern, groep of extern) | |
| Sectoren: Groen, Beeldende vorming, Techniek, Horeca en Zorg en Dienstverlening, | |
| Leergebied overstijgend | Mijn Sova ( mijn sociale vaardigheden) |
| Relatie, intimiteit en Seksualiteit-MG ( RIS) | |
| Mediawijsheid | |
| Nederlandse taal | Nederlandse taal-mg |
| Nederlandse Gebarentaal (NGT) | |
| Lezen-mg | |
| Rekenen/wiskunde | Rekenen / wiskunde |
| Mens& Maatschappij | VT, burgerschap, democratie |
| CIDS | |
| Plattegrond, routes, verkeer | |
| Engels (afhankelijk van de mogelijkheden en het uitstroomprofiel van de leerling) | |
| Mens, Natuur en Techniek | Zorg en Dienstverlening |
| Groen | |
| Techniek | |
| Horeca | |
| Oriëntatie op culturele en creatieve activiteiten | |
| Beeldende vorming | |
| Culturele oriëntatie | Handvaardigheid |
| Muziek en bewegen | |
| Dramatische vorming | |
| Bewegen & sport | Bewegingsonderwijs |
- Praktijklessen: lessen waarbij praktische vaardigheden worden geleerd op het gebied van wonen, werken en vrije tijd;
- Leergebied overstijgende lessen: lessen waarin algemene vaardigheden worden geleerd.
De leerlingen op het KCZ krijgen tweemaal per jaar een rapport en een evaluatie. Daarmee worden de vorderingen voor de leerlingen en hun ouders inzichtelijk gemaakt.
Indeling groepen
Indeling groepen
De leerlingen worden ingedeeld in groepen op grond van een profiel. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de individuele mogelijkheden en onderwijsbehoeften van de leerlingen. Bij het plaatsen van leerlingen in een groep spelen verschillende factoren een rol. Zo wordt gekeken naar het ontwikkelings- en communicatieniveau en het benodigde communicatie- en taalaanbod, de mate van zelfstandigheid en zelfredzaamheid, de sociaal-emotionele ontwikkeling, de bijkomende problematiek (bijvoorbeeld ten aanzien van gedrag, motoriek, visus enzovoort) en de leeftijd.
Groepsprofielen in het VSO onderwijs:
1. Profiel doof-CMB
- De onderwijstaal is NGT waarbij het NGT-niveau individueel bepaald wordt De leerlingen zijn doof of doof functionerend
- De leer- en leefomgeving van de profielgroep maakt deel uit van de dovencultuur
2. Profiel SH-CMB
- De onderwijstaal is (afhankelijk van het communicatieniveau) Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG)
- De leerlingen zijn slechthorend of functioneren als slechthorend
- De leerlingen hebben een auditief en/of ernstig spraak- en/of taalprobleem
- De leer- en leefomgeving van de profielgroep maakt deel uit van de horende cultuur
3. Profiel structuur en autisme CMB
- De onderwijstaal wordt per leerling individueel bepaald, daar waar klassikale instructie mogelijk is wordt als voertaal, afhankelijk van wat leerling nodig heeft, meestal NmG gebruikt
- De leerlingen zijn doof, doof functionerend, horend of slechthorend
- Bij de leerlingen is veelal sprake van psychiatrische problematiek (Autisme Spectrum Stoornis (ASS) of AD(H)D), of andere kind kenmerken die maken dat de leerling behoefte heeft aan het geboden klimaat in deze groepen
- Er wordt een consequente (dag)structuur gehanteerd waarbij prikkels gereduceerd of gedoseerd worden aangeboden
4. Profiel doofblind CMB
- De leerling heeft de onderwijsindicatie doofblind: er is sprake van een combinatie van auditieve- en visusbeperkingen
- De onderwijstaal wordt per leerling individueel bepaald
Voor leerlingen met een cochleair implantaat (CI) wordt in overleg met de ouders en op advies van de logopedist nagegaan welk groepsprofiel het beste aansluit bij de leerling
5. Profiel TOS PrO
- De leerling heeft de onderwijsindicatie TOS.
- De onderwijstaal wordt per leerling individueel bepaald
6. Profiel DF PrO
- De onderwijstaal is NGT waarbij het NGT-niveau individueel bepaald wordt De leerlingen zijn doof of doof functionerend
- De leer- en leefomgeving van de profielgroep maakt deel uit van de dovencultuur
7. Profiel SH PrO
- De onderwijstaal is (afhankelijk van het communicatieniveau) Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG)
- De leerlingen zijn slechthorend of functioneren als slechthorend
- De leerlingen hebben een auditief en/of ernstig spraak- en/of taalprobleem
- De leer- en leefomgeving van de profielgroep maakt deel uit van de horende cultuur
Stage (VSO)
Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding
Vanaf leerjaar 1 worden de leerlingen getraind in sociale vaardigheden en werknemersvaardigheden. Hiervoor gebruiken we methodes van AHHA (Attitude heeft het allemaal).
Het schooljaar is verdeeld in vijf periodes. Een periode loopt van vakantie tot vakantie. In elke periode staat een andere sector in de klas centraal: Groen, Beeldende vorming, Horeca, Zorg en Dienstverlening of Techniek. De klas volgt de praktijklessen van de sector, die centraal staat. De theorielessen in de klas en de praktijklessen worden zo veel mogelijk op elkaar afgestemd. Zo worden bijvoorbeeld sociale en werknemersvaardigheden ingeoefend in de klas en toegepast tijdens de praktijklessen. Deze manier van werken noemen wij "Sectorwerken".
Vanaf de bovenbouw lopen de leerlingen diverse stages. De stages worden opgebouwd in tijdsduur, moeilijkheid en zelfstandigheid. Bij de interne stage blijven de leerlingen op school. Gedurende twee lesuren per week voeren de leerlingen dagelijkse werkzaamheden uit, zoals papier handdoeken bijvullen, oud papier ophalen, de was van de thee- en handdoeken verzorgen etc. Ze werken alleen of in tweetallen en worden begeleid door een leerkrachtondersteuner of assistent.
Na de interne stage bezoeken de leerlingen, afhankelijk van het uitstroomniveau een dagactiviteitencentrum, SW- bedrijf (Sociale Werkvoorziening) en/of een ander bedrijf. De leerlingen maken kennis met verschillende werkplekken. Er wordt hierbij een koppeling gemaakt tussen het sectorwerken en toekomstig werk.
De eerste stage buiten school is de groepsstage. De leerlingen werken in een groep bij een zorgaanbieder. De leerlingen worden hierbij begeleid door een leerkrachtondersteuner of docent van school en de stagebegeleider van de zorgaanbieder. De werkzaamheden sluiten aan bij de sectoren Groen, Beeldende vorming, Horeca, Zorg en Dienstverlening en/of Techniek. De groepsstage bestaat uit één schooldag per week, gedurende vijf periodes per schooljaar.
Na de groepsstage gaan de leerlingen individueel één of twee dagen stage lopen bij een SW-bedrijf of een ander bedrijf. De stage-adressen worden in overleg met de leerlingen en/of hun ouders geregeld door de stage-docent. Deze individuele stage bestaat uit één of twee dagen per week, gedurende het hele schooljaar. De leerlingen met uitstroomprofiel dagbesteding lopen van de herfstvakantie tot de meivakantie één dag per week stage.
De leerling wordt tijdens de individuele stage begeleid door de stagebegeleider van het stagebedrijf. Voorafgaand aan de stage is er uitgebreid overleg tussen de stagecoördinator van school, de leidinggevende van de stageplaats en de leerling. Er wordt voor elke stage een stageplan gemaakt. Vanaf de eerste stagedag komt de stagecoördinator van school bij iedere stagiaire regelmatig op bezoek voor begeleiding ter plaatse. In januari vindt er een tussentijdse evaluatie plaats.
De stagecoördinator vervult een centrale rol bij het signaleren van problemen en het organiseren van oplossingen.
Entreeopleiding
Wanneer de leerling toelaatbaar is op de Entreeopleiding (MBO niveau 1) stelt de school een ondersteuningsarrangement op. Wanneer dit wordt afgegeven kan de leerling met Ambulante Begeleiding vanuit Kentalis de opleiding volgen.
Ook bestaat er vanaf schooljaar 2021 - 2022 de mogelijkheid om binnen het KCZ een Entreeopleiding te volgen. Leerlingen volgen de theorielessen binnen het KCZ en lopen twee dagen per week stage. Als ze toe zijn aan het examen worden ze ingeschreven bij MBO Rijnland en kunnen ze een MBO niveau 1 diploma halen.