Vakken
Onderwijsprogramma en activiteiten SO CMB/Doofblind (De Tamarinde)
Het onderwijsprogramma is gebaseerd op ‘de kerndoelen voor speciaal onderwijs voor leerlingen met een meervoudige beperking’. De kerndoelen zijn ondergebracht in doorlopende leerlijnen en aangepast aan de specifieke onderwijsbehoeften van onze leerlingen. Deze leerlijnen vormen het uitgangspunt bij het opstellen van het Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP), het stellen van uitstroomprognoses/-profiel, het opstellen van het rooster en het handelen van de leerkrachten. Voor een aantal vakken gebruiken wij onderdelen van onderwijsmethodes die aansluiten bij onze doelgroep. Dit is afhankelijk van de mogelijkheden van de leerlingen en het uitstroomprofiel. De nadruk van het onderwijsaanbod ligt op communicatie, zelfredzaamheid, aanvankelijk leren en schoolse vaardigheden. Er is een handelingsgericht en ervaringsgericht aanbod: de leerlingen leren door handelend bezig te zijn en zelf ervaren. Er wordt structureel gebruik gemaakt van concreet materiaal, ontwikkelingsmateriaal en sensopathisch materiaal.
Voor iedere leerling wordt door de Commissie voor Leerlingenzorg een uitstroomprofiel (UP) vastgesteld op basis van de mogelijkheden en beperkingen van de leerling. Voor de leerlingen binnen het SO-CMB/DB zijn vier profielen beschreven. Bij ieder UP is een leerroute beschreven met streefniveaus per leerjaar.
De leerlingen hebben een half uur pauze op een dag, deze pauzes worden begeleidt door de medewerkers van de school, hierin vinden zo nu en dan gestructureerde beweegonderdelen plaats.
Vanaf 8 jaar (leerlingen in de leerjaren 5 en 6) krijgen de leerlingen twee jaar zwemonderwijs, vooral gericht op watergewenning, vanuit de gemeente. Er zijn leerlingen die vanwege hun fysieke beperking niet zelf het water in kunnen. Zij mogen alleen meezwemmen als er vanuit huis begeleiding mee gaat.
Methode overzicht SO CMB/DB (De Tamarinde)
Vakgebied/ Leerlijn | Methode/ Materiaal |
Taal Leerlijn Taal Leerlijn NGT (indien van toepassing)
| Ervaar het maar Uk en Puk Puk & Ko Ik & Ko Taal op Maat 3 Taal op Maat 4
Methodiek: Met Woorden in de weer Methodiek: Zintuigverhalen |
Lezen Leerlijn lezen / Pictolezen
| Lezen moet je doen: Zeggen wat je ziet Lezen wat je kunt A, B, C, D Vormenboek Klankgebaren Kijken en kiezen computerprogramma Pictoschrijver (digitaal beeldschrift) Schrijfletters Letterkaarten Leesweg Leespad (dove leerlingen) |
Rekenen en wiskunde Leerlijn rekenen en wiskunde
| Rekenboog Ontwikkelingsmateriaal Remelka Wis en reken Gynzy, computerprogramma/app Zo reken ik ook |
Redzaamheid en oriëntatie op wonen en vrije tijd Leerlijn redzaamheid en oriëntatie op wonen en vrije tijd | Leerlijn redzaamheid en oriëntatie op wonen en vrije tijd |
Leren leren Leerlijn leren leren
| Concreet materiaal, ontwikkelingsmateriaal Visualisaties bij de leerlijn zijn opgenomen in de notitie Leerlijn Leren leren en worden herzien in schooljaar 2023-2024 |
Sociale en emotionele ontwikkeling Leerlijn sociale en emotionele ontwikkeling
| Doos vol gevoelens Ik ga voor PAD PAD voor speciale doelgroepen Ervaar het maar |
Relaties en seksualiteit Leerlijn relaties en seksualiteit
| Mappen relaties en seksualiteit SO Toolkit (inzet i.o.m. gedragskundige) Ervaar het maar Doos vol gevoelens Ik ga voor PAD PAD voor speciale doelgroepen IK-project Hallo IK! Totale Communicatie lichaam & seksualiteit Week van de Lentekriebels Kriebels in je buik |
Schrijven Leerlijn schrijven
| Vormenboek Peuter en kleuter Schrijfdans Schrijven op maat Schrijfletters (Lezen moet je doen) |
Zintuiglijke en motorische ontwikkeling Leerlijn zintuiglijke en motorische ontwikkeling | Ervaar het maar Ontwikkelingsmateriaal Sensopathisch materiaal |
Oriëntatie in ruimte Leerlijn oriëntatie in ruimte | Stoepie/ Claxon (enkele delen) Concreet materiaal Ervaar het maar |
Oriëntatie in tijd Leerlijn oriëntatie in tijd | Concreet materiaal waaronder planborden, foto’s, pictogrammen, kalenders, stappenplannen, timers, zandlopers |
Oriëntatie op natuur en techniek Leerlijn oriëntatie op natuur en techniek | Leskisten milieueducatie Ervaar het maar Concreet materiaal |
Beeldende vorming Leerlijn beeldende vorming | Moet je doen (dans, muziek, handvaardigheid, tekenen, textiel) Concreet materiaal |
Spel Leerlijn spelontwikkeling | Ontwikkelingsmateriaal en spelmateriaal voor binnen- en buitenspel |
Muziek en bewegen Leerlijn muziek en bewegen | Instrumenten, digibord, concreet materiaal 123 Zing |
Bewegingsonderwijs Leerlijn bewegingsonderwijs | Gymmateriaal groot en klein |
Omgaan met media Leerlijn omgaan met media | Computer, iPad, Digibord |
In het onderwijs aan CMB/DB-leerlingen staat het stimuleren van de communicatieve ontwikkeling centraal. Het niveau van de communicatieve redzaamheid, waaronder taalbegrip, uitdrukkingsvaardigheid, communicatieve wederkerigheid en communicatieve weerbaarheid, is van invloed op de totale ontwikkeling van de leerlingen. De didactische aanpak sluit aan bij de onderwijsbehoeften zoals beschreven in de OPP’s van de leerlingen. Er wordt gestreefd naar samenhang tussen de diverse vakgebieden als lezen, schrijven en rekenen en leren leren en de communicatieve, sociale en emotionele ontwikkeling en ontwikkeling van de redzaamheid.
In het lesrooster is tijd ingeruimd voor basale vaardigheden (eten en drinken, hygiëne, omkleden, verzorging en vrijetijdsbesteding) zoals beschreven in de leerlijn redzaamheid. Deze doelen zijn voorwaardelijk voor het zo zelfstandig mogelijk leren functioneren van de CMB/DB-leerlingen.
Het is voor onze leerlingen niet altijd mogelijk en wenselijk om bij leerlijnen met een methode te werken. Schoolse vaardigheden worden ook geoefend met ontwikkelingsmaterialen en ervaringsgericht met concreet materiaal. De leerlijnen en gestelde doelen in het OPP van de leerling (leerlingplan) zijn het uitgangspunt. De concrete materialen en middelen staan voor een aantal leerlijnen per doel beschreven in de ‘niveauformulieren’ van de leerlijn. Wij gaan in het nieuwe schooljaar (24/25) werken met het leerling-administratiesysteem ParnasSys, binnen dit systeem volgen wij de ontwikkelingen van leerlingen en noteren wij alles rondom de leerling om een zo goed en helder mogelijk beeld te vormen rondom de groei van de leerling.
De werkwijze en het gekozen materiaal sluiten aan bij de onderwijsbehoeften en het communicatieniveau van de leerling. Visualisaties en de inzet van passende ondersteunde communicatie en concreet materiaal is hierbij structureel en bij alle leerlijnen van belang. Vanuit de visie van Totale Communicatie worden de verschillende communicatiemiddelen gelijkwaardig en passend bij de onderwijsbehoeften van de individuele leerling ingezet: concreet materiaal, verwijzers, pictogrammen, foto’s, tekeningen, lichaamstaal, geschreven taal, NmG en Nederlandse Gebarentaal (NGT).
De Tamarinde ademt de methodiek ‘Totale Communicatie’, waarin alle vormen van communicatie worden ingezet met als doel een geslaagde communicatie waarin de leerling begrepen wordt door zijn omgeving en de omgeving de leerling begrijpt. Binnen het pedagogisch handelen worden elementen gebruikt van het Sociaal Competentiemodel. De medewerkers van de Tamarinde zijn daarnaast geschoold in de methodiek ‘Omgaan met moeilijk verstaanbaar gedrag’ (OMVG), waardoor op een pedagogisch verantwoorde manier ongewenst gedrag kan worden omgebogen en een veilige en voorspelbare leeromgeving wordt gecreëerd. Eventuele spanningsopbouw bij leerlingen wordt methodisch in kaart gebracht en de interventies worden met elkaar afgestemd. Ouders en eventuele andere betrokkenen vormen hierin een belangrijke gesprekspartner.
Indeling groepen SO CMB/DB
Op de Tamarinde wordt ieder schooljaar bekeken op welke manier de groepen zo goed mogelijk kunnen worden samengesteld. Hierbij wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de individuele mogelijkheden en onderwijsbehoeften van de leerlingen. Bij het plaatsen van leerlingen in een groep spelen verschillende factoren een rol. Zo wordt gekeken naar het communicatieniveau en het benodigde communicatie- en taalaanbod, de mate van zelfstandigheid en zelfredzaamheid, de sociaal-emotionele ontwikkeling, de mate van zelfstandig werken, de bijkomende problematiek (bijvoorbeeld ten aanzien van gedrag, motoriek en visus) en de leeftijd. Omdat onze leerlingen een disharmonische ontwikkeling hebben, houden we altijd verschillen binnen een groep. De leerkracht en onderwijsassistent zorgen middels gedifferentieerd werken voor onderwijs dat aansluit bij de doelen en onderwijsbehoeften van de individuele leerling in hun groep.
De groepen worden aangeduid met dierennamen.
We streven naar zo min mogelijk wisselingen voor leerlingen voor wat betreft groepssamenstelling. Het streven is ook om een leerling twee jaar bij dezelfde leerkracht te laten, voor leerlingen met doofblindheid drie of meer jaar. Dit lukt helaas niet altijd door instroom en uitstroom van leerlingen, door veranderingen in ontwikkelingen en onderwijsbehoeften van leerlingen en door wisselingen in personeelsbezetting.
Activiteiten
In de loop van het schooljaar vindt er een aantal vaste activiteiten plaats:
- Schaatsen met vrijwilligers van de Zoetermeerse ijshockeyclub
- Schoolreis
- Schoolkamp (leerjaar 7 en 8)
- Sportdag Koningsspelen
- Natuur Milieu Educatie (NME) excursies.
- Eén keer per jaar een groot project met de hele school
- Excursies passend bij de lessen oriëntatie in tijd of ruimte
- Ook zijn er feesten en vieringen voor de hele school bijvoorbeeld: Kinderboekenweek, Koningsspelen, Kerstmis, Pasen het Sinterklaasfeest, etc.
Voor de data verwijzen we u graag naar de jaarkalender.
Traktaties
Verjaardagen van de leerlingen worden in de groepen uitgebreid gevierd. Op verjaardagen kan een traktatie de feestvreugde verhogen en mogen de leerlingen een gezonde traktatie uitdelen aan hun groepsgenoten. Wij vragen u dringend de traktaties niet te overdrijven en vooraf te overleggen met de leerkracht van uw kind.
Leerlingen mogen geen cadeautjes onderling voor elkaar meenemen, om ongelijkheid te voorkomen. Iedere jarige leerling mag een klein cadeautje op school uitkiezen.
Stage (VSO)
Niet van toepassing.