Inleiding
Beste ouder/verzorger,
In deze schoolgids 2024-2025 vindt u informatie over Kentalis De Skelp, een school voor speciaal onderwijs voor kinderen die niet goed kunnen horen en/of veel moeite hebben om met anderen te communiceren.
De meer algemene informatie over het onderwijs van Kentalis vindt u in het deel Kentalis Schoolgids Algemeen.
De algemene schoolgids beschrijft het onderwijs van Kentalis. De informatie is bedoeld voor ouders en verzorgers van leerlingen die naar één van de scholen van Kentalis gaan of die via de ambulante dienstverlening ondersteuning krijgen op een school in de buurt.
Iedere school heeft ook een eigen schoolspecifieke schoolgids. De scholen en de ambulante dienstverlening vallen onder Stichting Kentalis Onderwijs.
We gaan altijd uit van de mogelijkheden en talenten van uw kind en vinden het heel belangrijk dat uw kind zich thuis voelt en zich optimaal kan ontwikkelen. U leest in deze gids meer over onze werkwijze en visie.
Ook zetten we een aantal praktische zaken op een rij, van ons lesaanbod tot de taken van de medezeggenschapsraad. Wij vinden een goede samenwerking met ouders heel belangrijk. Daarom nodigen we u regelmatig uit op school. We horen het ook graag als u ideeën of opmerkingen heeft over ons onderwijs.
U krijgt voor de zomervakantie de Skelp-kalender 2024-2025. Hierin kunt u vinden wanneer de schoolvakanties zijn, maar bijvoorbeeld ook op welke dagen de kinderen vrij zijn in verband met studiedagen of wanneer er bijzondere activiteiten zijn op school.
Belangrijk om te weten: Met ingang van het schooljaar 2023-2024 werken wij niet meer met gemengde groepen van slechthorende leerlingen en leerlingen met TOS. Concreet betekent dit dat slechthorende leerlingen met ingang van 1 januari 2023 geen arrangement meer krijgen voor een TOS-school en dus geen onderwijs meer kunnen volgen op De Skelp.
Deze keuze is Kentalis-breed gemaakt om onze expertise per doelgroep goed te kunnen toepassen en borgen.
Onze school
In mei 1970 startte De Skelp als school voor speciaal onderwijs in Drachten. In het begin was het alleen een school voor slechthorende leerlingen. In 1974 kwam er een afdeling bij voor leerlingen met spraak- en/of taalproblemen. In 1978 verhuisde de school naar De Wetterwille, de locatie waar de school nog steeds te vinden is. Met ingang van 1 januari 2025 gaan wij verhuizen naar onze nieuwe locatie aan de Noorderhogeweg.
In het nieuwe schoolgebouw gaan wij samenwerken met SBO It Heechhof, SBO Sjalom, SO De Saffier en SO Kleurryk (Noorderkracht).
De Skelp is een neutraal-bijzondere basisschool. Dit betekent dat wij respect hebben voor ieders levensbeschouwelijke of culturele achtergrond.
Onze visie
De Skelp ziet het als haar taak om bij te dragen aan de vorming van kinderen tot zelfstandige jongeren/volwassenen die vrij en verantwoordelijk, actief kunnen en willen deelnemen aan de samenleving van nu en die van de toekomst.
Elk kind is uniek en heeft talenten. We houden er rekening mee dat kinderen kunnen verschillen qua aanleg, interesses, cultuur en sociale achtergrond. Daarom staan de mogelijkheden van het kind bij ons centraal. De samenwerking met ouders is hierin van groot belang. We bekijken per kind wat de juiste aanpak is. We kijken niet alleen naar wat een kind (nog) niet kan, maar vooral ook naar de dingen waar het kind juist goed in is.
De leerkrachten en assistenten op De Skelp hebben zich gespecialiseerd in de problematiek van de kinderen. We helpen een kind op de manier die het beste bij zijn/haar ontwikkelingsbehoefte past. We bereiden leerlingen zo goed mogelijk voor op het voortgezet onderwijs.
Op De Skelp werken we vanuit de volgende missie:
Samen leren communiceren; onderwijs en zorg aan kinderen voor wie communiceren niet vanzelfsprekend is.
De aanpak op school is dan ook gericht op het vergroten van de taalvaardigheid en de communicatieve redzaamheid van onze leerlingen. Communiceren doen we samen, we leren met en van elkaar.
Op De Skelp hechten we veel waarde aan de belangrijke rol van alle medewerkers die dagelijks met de kinderen werken, zoals leerkrachten, logopedisten en het ondersteunend personeel.
Hieronder beschrijven we onze visie op lesgeven en leren.
Visie op lesgeven
Het lesgeven is de kern van ons werk. Van belang daarbij is: oog hebben voor het kind, een open houding, wederzijds respect en een goede relatie waarin het kind zich gekend weet. Wat we hierbij belangrijk vinden zijn: zelfstandigheid, eigen verantwoordelijkheid, reflecterend vermogen en samenwerking. Gelet op het lesgeven vinden we de volgende zaken van groot belang:
- Doelgericht
- Effectief
- Ontdekkend
- Betekenisvol
- Met behulp van concreet materiaal
- Met visuele ondersteuning
- Interactief
- Op maat
- Gevarieerd
- Zelfstandig
De kwaliteitsindicatoren van Siméa zijn hierbij leidend.
Visie op leren
Op De Skelp gaan we uit van het idee dat bewust omgaan met en het toepassen van taalvaardigheden in alle vakken, een grote meerwaarde heeft voor onze kinderen. Daarbij is de intensieve samenwerking tussen leerkracht en logopedist een belangrijke factor.
Visie op 21e -eeuwse vaardigheden
We geven onderwijs wat bij deze tijd past, waarmee de leerlingen goed worden voorbereid op de toekomst. We werken aan vaardigheden, die in de toekomst van belang zijn.
In de huidige samenleving nemen ICT en het omgaan met sociale media een steeds belangrijkere plek in. We vinden het van belang dat we onze leerlingen goed voorbereiden op een toekomst met ICT en sociale media.
Met slimme inzet van ICT willen we ervoor zorgen dat leerlingen ook op die manier ondersteund worden bij hun eigen ontwikkelingsproces.
Een belangrijk kenmerk van De Skelp is dat we sinds 2013 in midden- en bovenbouw werken met de thematische projecten van IPC-Nederland MP1 en MP2 (International Primary Curriculum) en sinds 2018 ook in de onderbouw met IPC-Early Years. Met IPC verwerven de kinderen niet alleen kennis, maar krijgen ook volop de gelegenheid om te oefenen met zaken die te maken hebben met 21-eeuwse vaardigheden, zoals samenwerking, het opdoen van kennis, probleemoplossend denken, creativiteit, planmatig werken en natuurlijk ook ICT-vaardigheden en mediawijsheid.
Visie op kwalitatief goed onderwijs
De Skelp zet in op kwalitatief goed onderwijs, waarbij onderstaande items onze leidraad zijn:
- kwaliteitscultuur
- onderwijsaanbod
- didactisch handelen
- pedagogisch klimaat
Visie op TOS onderwijs
De visie op TOS-onderwijs is gebaseerd op onderstaande pijlers:
(Mondelinge) taalontwikkeling
We werken doelgericht en waar mogelijk methodisch aan het optimaliseren van de taalontwikkeling en de communicatieve redzaamheid van de leerling. We dagen de leerling uit tot communiceren en spreken. We zoeken doorlopend naar een evenwicht tussen stimuleren en aanpassen.
Sociaal emotionele ontwikkeling en identiteit
Wij besteden extra aandacht aan sociaal-emotionele ontwikkeling en identiteitsontwikkeling,
We creëren een veilige omgeving waarin we leerlingen (expliciet) uitnodigen en uitdagen om te communiceren over hun gedachten en gevoelens en hun relaties met anderen.
Cognitieve ontwikkeling
In de groep gebruiken we het expliciete directe instructiemodel om kinderen een goede uitleg te geven.
Fysieke leeromgeving
We zorgen voor een leeromgeving die toegankelijk en veilig is en die interactie, communicatie en identiteitsontwikkeling stimuleert. Dat is terug te zien in de inrichting van de school, het klaslokaal en de directe schoolomgeving.
Een uitgebreide versie van de missie en visie van De Skelp vindt u hier.
Onze leerlingen
De Skelp is een school voor leerlingen van 4 tot 12 jaar. Er wordt onderwijs gegeven aan leerlingen die ernstige problemen hebben op het gebied van de communicatie.
De grootste groep leerlingen op de Skelp heeft een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Zij ervaren problemen op het gebied van het taalbegrip en/of de taalproductie. Bij veel van deze leerlingen is sprake van meervoudige problematiek. Om in aanmerking te komen voor onderwijs op De Skelp moeten bij leerlingen de taalontwikkelingsstoornis voorliggend zijn.
In het schooljaar 2024-2025 volgt nog een kleine groep leerlingen onderwijs op De Skelp vanwege slechthorendheid (SH). Wij bieden deze kinderen onderwijs met gebruik van solo- of klassenapparatuur en we leren ze om te gaan met het feit dat ze niet goed kunnen horen. Zoals eerder aangegeven in deze schoolgids worden er m.i.v. 1 augustus 2023 geen nieuwe leerlingen met SH op de Skelp geplaatst. Leerlingen die nu op De Skelp zitten, kunnen op De Skelp blijven.
Een taalontwikkelingsstoornis en/of ernstige gehoorverliezen zijn van invloed op de persoonlijke ontwikkeling en het leerproces. Een goed pedagogisch klimaat, met veel aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling en persoonsvorming, draagt niet alleen bij aan het welbevinden van de leerlingen, maar bevordert ook de leerontwikkeling. De Skelp maakt in de eerste plaats gebruik van de gesproken taal als communicatiemiddel, maar steeds ondersteund met visuele middelen en waar nodig door middel van Nederlands ondersteund met Gebaren (NmG).
Schoolondersteuningsprofielen
Om toegelaten te worden tot het speciaal onderwijs op De Skelp, heeft een leerling een beschikking nodig van de Commissie van Onderzoek (CvO).
Waar werken we aan?
Het onderwijsaanbod voor onze leerlingen richt zich op het opdoen van positieve ervaringen in de communicatie en de uitbreiding van de taalvaardigheid. Een belangrijk doel is dat leerlingen (weer) plezier krijgen in communiceren. Ze kunnen taal dan ook beter leren. We zetten bij de communicatie ondersteunende middelen in, waaronder gebaren, beeldmateriaal en pictogrammen. Voor een positief en reëel zelfbeeld, is het voor alle leerlingen belangrijk dat ze leren omgaan met de gevolgen van hun beperking. Daar besteden we op school bewust aandacht aan en we stimuleren het uitwisselen van ervaringen, om op die manier ook van elkaar te leren.
Leerlingen met TOS kunnen instromen vanaf vier jaar. Ze verlaten onze school doorgaans in het schooljaar dat zij twaalf jaar worden. Sommige leerlingen volgen bij ons onderwijs vanaf de kleuterleeftijd. Er zijn ook leerlingen die eerst ergens anders onderwijs volgden en daarna zijn gestart op De Skelp. Als het mogelijk is, gaan onze leerlingen (weer) naar een reguliere basisschool.
Voor meer informatie verwijzen wij u naar het schoolondersteuningsprofiel.
Schoolplan
Het schoolplan bevat een beschrijving van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs dat op de Skelp wordt gevoerd. Het omvat het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid en het beleid met betrekking tot de kwaliteitszorg. We zorgen dat we daarbij de basiskwaliteit garanderen en beschrijven daarnaast expliciet onze eigen aspecten van kwaliteit (parels). Dit schoolplan functioneert als een verantwoordingsdocument naar de overheid, het bevoegd gezag en de ouders/verzorgers.
Binnen de school wordt het ook gebruikt als een planningsdocument. Op basis van de actiepunten stellen we jaarlijks een uitgewerkt jaarplan op. In het jaarverslag wordt beschreven welke doelen bereikt zijn en wordt gekeken of er aanpassingen nodig zijn. Zo geven we vorm aan de cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren en bijstellen. Klik hier voor het professioneel statuut. Het schoolplan kunt u opvragen bij de directie van De Skelp.
Organisatie van de school
De Skelp heeft de hele provincie Friesland als haar verzorgingsgebied. In schooljaar 2024-2025 bezoeken ongeveer 100 leerlingen onze school. We starten met 7 groepen, met gemiddeld 14 leerlingen per groep. De groepen zijn verdeeld over drie clusters, Blok A, B en C, waarbij de kleuters in Blok A zitten en in elk geval de eindschoolverlaters in Blok C. Elk blok heeft een coördinator. Aan het begin van het schooljaar houden we rekening met instroom van nieuwe leerlingen, vooral in de groepen 1 t/m 4.
Bij het samenstellen van de groepen wordt, behalve met leeftijd, ook zoveel mogelijk rekening gehouden met het (taal)niveau van de leerlingen en de ondersteuning die ze verder nodig hebben. Als blijkt dat een leerling toch niet in de juiste groep zit, kan tot de herfstvakantie de groepsplaatsing worden heroverwogen. Bij dit proces worden ouders nauw betrokken.
Een team van leerkracht(en), logopedist en onderwijsassistent(en) is verantwoordelijk voor de directe begeleiding van de leerlingen in hun groep. Voor ouders zijn zij dan ook het eerste aanspreekpunt. Zij worden in hun werk ondersteund door verschillende disciplines, zoals intern begeleiders (IB’er), een gedragswetenschapper, een orthopedagoog, een vakleerkracht bewegingsonderwijs etc. In het hoofdstuk ‘Onderwijsteam’ beschrijven we alle functies van de medewerkers op De Skelp.
De schoolleiding van De Skelp wordt gevormd door een directeur. Hij heeft de verantwoordelijkheid ten aanzien van de schoolontwikkeling, het personeelsbeleid en de financiën.
Onderwijsteam
Het team van De Skelp bestaat uit ca. 45 personeelsleden die direct of indirect een bijdrage leveren aan het onderwijs en de zorg voor onze leerlingen. Veel medewerkers werken parttime.
We onderscheiden de volgende functies:
Directeur
De directeur heeft de dagelijkse leiding van De Skelp. Hij is verantwoordelijk voor de onderwijskwaliteit en de gehele schoolorganisatie. De directeur is tevens voorzitter van de Commissie van Leerlingenzorg (CvL). Daarnaast vertegenwoordigt hij de school extern.
Groepsleerkracht
Onze groepsleerkrachten zijn geschoold om goed onderwijs te verzorgen aan onze leerlingen. Zij hebben een akte speciaal onderwijs of hebben een vergelijkbare opleiding gevolgd. Zij beschikken over voldoende kennis, inzicht en vaardigheden op het gebied van communicatie en interactie. Ze spreken leerlingen aan op een niveau dat aansluit bij hun mogelijkheden: zij geven aangepaste instructie en begeleiding, ze dagen de leerlingen uit en stellen eisen. Zo ondersteunen ze de leerlingen optimaal in hun leerproces. Ook beschikken de leerkrachten over specifieke vaardigheden die nodig zijn om goed te kunnen lesgeven aan onze leerlingen. De leerkrachten werken nauw samen met de logopedisten, onderwijsassistenten, gedragswetenschappers en intern begeleiders die bij hun groepen betrokken zijn.
Voor ouders is de groepsleerkracht vaak het eerste aanspreekpunt.
Leerkrachten zorgen ervoor dat ze op de hoogte zijn van (nieuwe) ontwikkelingen binnen het (speciaal) onderwijs en worden indien nodig bijgeschoold.
Vakleerkracht bewegingsonderwijs
Alle groepen krijgen twee keer per week les van onze vakleerkracht bewegingsonderwijs.
Logopedist
De logopedisten op De Skelp begeleiden en behandelen leerlingen om de communicatie te verbeteren. De logopedisten werken dan bijvoorbeeld aan:
- voorwaarden om te leren communiceren
- problemen rond eten en drinken
- luistervaardigheden (aandacht en concentratie, het richten op gesproken taal)
- beginnende geletterdheid (voorwaarden trainen voor het leren lezen)
- auditieve vaardigheden (luistervaardigheid, verschil horen tussen klanken of woorden); uitspraak en verstaanbaarheid
- het maken van goede zinnen en het toepassen van de taalregels; het begrijpen van taal
- het vergroten van de woordenschat
- het verwoorden van gedachten en belevenissen en het vertellen van verhalen; het gebruiken van taal: wanneer zeg je iets, hoe zeg je iets
- het leren debatteren
De logopedist werkt hierin nauw samen met de leerkracht en de andere disciplines. De logopedist en leerkracht geven samen taal- en woordenschatlessen in de klas, dit noemen we co-teaching. De doelen zijn daarbij afhankelijk van de behoeften van de leerlingen. De logopedist bekijkt in samenspraak met de leerkracht en intern begeleider of een leerling individueel, in een tweetal, in groepjes of klassikaal logopedie nodig heeft. Dit kan per leerling verschillen. Naast het direct behandelen van leerlingen geeft de logopedist voorlichting en advies aan ouders/verzorgers om de communicatie in de thuissituatie te verbeteren. Tweemaal per jaar worden ouders uitgenodigd voor een gezamenlijk voortgangsgesprek met de logopedist en de leerkracht.
Onderwijsassistent
Onderwijsassistenten op De Skelp zijn verbonden aan een groep of aan meerdere groepen van een blok. Ze hebben onderwijsondersteunende, verzorgende, begeleidende en voorbereidende taken. Ze werken mee in de groep, met groepjes leerlingen en met een individuele leerling. Onderwijsassistenten zijn betrokken bij alle groepsactiviteiten.
Intern begeleider (IB)
De Skelp heeft twee intern begeleiders. De belangrijkste taken van de intern begeleider zijn leerlingenzorg, onderwijskwaliteit en -ontwikkeling. De intern begeleider volgt de leerontwikkeling van individuele leerlingen en de opbrengsten op groeps- en schoolniveau. De intern begeleider werkt nauw samen met leerkrachten en andere deskundigen binnen De Skelp en neemt deel aan de groeps(plan)- en leerlingbesprekingen. Twee keer per jaar, na de periode van Citotoetsen, worden analysegesprekken gevoerd met de leerkrachten. De intern begeleider is verder medeverantwoordelijk voor het opstellen van het ontwikkelings- en uitstroomperspectief van de leerlingen.
Leerkrachten kunnen bij de intern begeleider terecht met vragen over het lesaanbod in het algemeen of het aanbod voor leerlingen met een specifieke didactische hulpvraag.
De intern begeleider regelt ook de procedure rondom schoolverlaters, zowel voor de leerlingen die tussentijds uitstromen naar een andere vorm van basisonderwijs, als voor de leerlingen die na groep 8 de overstap maken naar het voortgezet (speciaal) onderwijs. De intern begeleiders maken deel uit van de CvL.
Gedragswetenschapper (GW)
Op De Skelp is een gedragswetenschapper werkzaam. De gedragswetenschapper is betrokken bij het signaleren van ontwikkelingsproblemen van leerlingen. Daarvoor heeft zij regelmatig overleg met andere deskundigen binnen de school.
Leerkrachten van De Skelp kunnen met specifieke pedagogische vragen, bijvoorbeeld over werkhouding, gedrag en ontwikkeling, terecht bij de gedragswetenschapper. Gezamenlijk zoeken ze naar een plan van aanpak. Ook ouders kunnen met vragen terecht bij de gedragswetenschapper, met name wanneer de problemen betrekking hebben op het functioneren op school. Bij ondersteuningsvragen vanuit de thuissituatie kan er ook contact worden gezocht met de maatschappelijk werker van de school. De gedragswetenschapper zet begeleidingstrajecten uit binnen of buiten de school en heeft hiervoor contact met de ouders, medewerkers van de school en externe instanties.
Verder is de gedragswetenschapper medeverantwoordelijk voor het ontwikkelingsperspectief en uitstroomperspectief van de leerlingen. Ook voert de gedragswetenschapper diagnostisch onderzoek uit. Dit kan gaan om een bepaling van de algemene of niet-talige intelligentie, maar ook onderzoeken naar leerproblemen, sociaal-emotionele problemen en problemen in het gedrag. In het geval van een dergelijk onderzoek wordt altijd overlegd met de ouders. De gedragswetenschapper maakt deel uit van de CvL.
Maatschappelijk werker (MW)
Aan De Skelp is een schoolmaatschappelijk werker verbonden. Bij nieuwe leerlingen vindt altijd een kennismakingsgesprek thuis plaats. De maatschappelijk werker vervult een brugfunctie als het gaat om de afstemming tussen thuis en school.
De schoolmaatschappelijk werker kan leerlingen en hun ouders de juiste hulp en begeleiding bieden als er zorgen zijn over het gedrag of de ontwikkeling van een leerling. Samen met ouders, leerkrachten en eventueel andere medewerkers die betrokken zijn bij de leerling, wordt eerst bekeken wat de hulpvraag is. De maatschappelijk werker kan adviezen geven, ze kan zelf hulp bieden of als het nodig is, de ouders en hun kind begeleiden naar specialistische hulp. Zij onderzoekt samen met ouders welke hulp nodig is, wat er mogelijk is en van welke hulp ouders gebruik willen maken.
Wanneer ouders zorgen hebben over hun kind of bijvoorbeeld vragen over de opvoeding, dan kunnen zij ook zelf ook contact opnemen met de maatschappelijk werker. Dit kan via de leerkracht of via de administratie.
Wat betreft de privacy: de maatschappelijk werker gaat vertrouwelijk om met alle gegevens en deelt alleen informatie met school of met anderen na toestemming van de ouders.
De schoolmaatschappelijk werker maakt deel uit van de CvL.
Administratieve medewerker
De administratie is het eerste aanspreekpunt binnen De Skelp. Op De Skelp werken drie administratief medewerkers. Zij houden zich bezig met de volgende werkzaamheden:
- managementondersteuning
- leerlingenadministratie
- financiële en personeelsadministratie
- beheer leerlingendossiers
- planning onderzoeken van onder andere schoolarts, audiologie; het verzorgen van de correspondentie rondom onze leerlingen; werkzaamheden rondom Commissie voor de Leerlingenzorg
- informatieverstrekking aan bijvoorbeeld gemeenten, scholen en overige instanties
Uiteraard worden alle gegevens vertrouwelijk behandeld
Stagiaires
De Skelp biedt ieder jaar een aantal stageplaatsen aan, onder andere voor aankomende onderwijsassistenten, logopedisten, gedragswetenschappers en leerkrachten. Ook bieden wij stageplekken aan voor stagiaires Social Work. Voor stagiaires is een stagehandboek ontwikkeld, waarin de werkwijze van De Skelp wordt toegelicht.
Rondleiding en inschrijven op onze school
Als ouders nieuwsgierig zijn naar onze school, dan nodigen we hen van harte uit om een kijkje te komen nemen. Hiervoor organiseert De Skelp ook een aantal keer per jaar een informatieochtend. We laten de school zien en vertellen over ons onderwijs en onze visie.
Informatie over onderwijsarrangementen vindt u op hier: www.kentalis.nl/over-kentalis/onderwijs-bij-kentalis/onderwijsarrangementen-licht-medium-en-intensief.