Ongeveer 3% van de schoolgaande kinderen en jongeren in Nederland heeft gehoorverlies. Vaak zijn deze kinderen en jongeren in hun klas de enige. Inzicht in de betekenis van het eigen gehoorverlies zal kinderen naar verwachting meer zelfvertrouwen geven en assertiever maken.
Relevantie voor de beroepspraktijk en het onderwijs
De vroege pubertijd (10-14 jaar) is wat betreft sociale ervaringen een belangrijke periode. Interactie met leeftijdsgenoten wordt steeds belangrijker. Een gehoorverlies heeft invloed op sociale ervaringen. Zo kan gehoorverlies bij schoolgaande kinderen leiden tot verminderde acceptatie en populariteit. Deze kinderen worden vaker genegeerd of afgewezen in de klas. Het subjectieve gevoel van welbevinden is lager bij kinderen met een auditieve beperking. Zo heeft maar liefst 41% van de kinderen met gehoorverlies met een normale leeraanleg emotionele problemen, tegen 15% van horende kinderen.
Het is voor kinderen met gehoorverlies belangrijk om kennis op te doen over hun eigen gehoorverlies. Deze kennis kunnen zij delen met leeftijdsgenoten. Inzicht in de betekenis van het eigen gehoorverlies zal kinderen naar verwachting meer zelfvertrouwen geven en assertiever maken. Het wordt voor deze kinderen vervolgens makkelijker om relaties met leeftijdgenoten aan te gaan. Dit laatste is weer bevorderend voor de algemene ontwikkeling van kinderen alsmede hun welbevinden.
FF luisteren
In deze studie is het effect van FF luisteren onderzocht; inzicht in het gehoorverlies, omgaan met het gehoorverlies, zelfbeeld en sociaal handelen van dove en slechthorende kinderen in het reguliere onderwijs. FF luisteren is een werkboek dat door (ambulante) begeleiders wordt ingezet bij kinderen met een gehoorverlies van 9 tot 13 jaar oud. Deze interventie heeft, naast psycho-educatie, als doel om het zelfbeeld en de empowerment van het kind te versterken en verhelderen. Het effectonderzoek FF luisteren is een project vanuit Verbindend Vernieuwen, waarbij Auris, Kentalis en Hogeschool Utrecht de handen ineen hebben geslagen. Uit de resultaten blijkt dat kinderen door het werken met FF luisteren meer kennis hebben van hun gehoorverlies en hier bewuster mee omgaan. Daarnaast wordt een positieve verandering gevonden in het zelfbeeld en de sociale vaardigheden van de kinderen. De interventie blijkt dus effectief of meerdere domeinen.
Meer informatie
- Looptijd onderzoek: oktober 2014 tot en met september 2015
- Projectpartners: Hogeschool Utrecht, Auris, Universiteit Leiden en Kentalis
- Projectgroep:
- Prof. dr. Ellen Gerrits, projectleider, Hogeschool Utrecht
- Gerrie van Hamersvelt, projectmedewerker en ontwikkelaar FF luisteren, Auris
- Roosje Hendrickx MSc, uitvoerend onderzoeker, Auris
- Dr. Maartje Kouwenberg, coördinator, Auris
- Dr. Connie Fortgens, adviseur, Auris
- Dr. Nina Wolters-Leermakers, adviseur, Kentalis
- Prof. dr. Carolien Rieffe, adviseur, Universiteit Leiden - Financiering: Verbindend Vernieuwen
- Artikel: de effectiviteit van 'FF luisteren'