Miriam Wolters (20) is de enige dove in haar familie. Toen artsen op tweejarige leeftijd ontdekten dat ze doof was, werd meteen gekeken naar de mogelijkheid voor een Cochleair Implantaat. Miriam bleek geschikt, maar haar ouders besloten het niet te doen. “Achteraf ben ik eigenlijk blij dat ik geen CI heb gekregen.”
Toen Miriam twee jaar oud was, ontdekten artsen dat er iets mis was met haar gehoor. Ze bleek helemaal doof te zijn, maar kwam wel in aanmerking voor een Cochleair Implantaat: een elektronisch implantaat dat het werk overneemt van de beschadigde delen van het binnenoor en geluidssignalen doorgeeft aan de hersenen. Haar ouders besloten echter om van de operatie af te zien. “Ze accepteerden mij zoals ik was,” zegt Miriam. “Ze zijn toen meteen een cursus Nederlandse Gebarentaal gaan volgen.”
Worsteling
Als kind wist Miriam niet wat een CI was, maar in haar puberteit heeft ze weleens over de keuze van haar ouders nagedacht. “Tijdens mijn puberteit worstelde ik met mijn identiteit en doofheid. Het was voor mij een zware tijd.” Miriam was namelijk dol op hockeyen, maar kon moeilijk aansluiten bij het team. “Dat vond ik heel moeilijk, want ik vind hockey geweldig! Ik heb ooit gedacht: als ik een CI zou hebben, zou het makkelijker zijn.”
Bij elke training nam de hockeyliefhebster haar tolk mee om te communiceren met de trainer, maar met haar teamgenoten werkte het contact niet. “Ze praatten te snel, tolken had geen nut. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik niet bij ze hoorde.” Uiteindelijk stopte Miriam met hockeyen. “Ik zwem nu, omdat dat geen teamsport is. En ik zit bij een dovenclub, drie keer per jaar gaan we samen voetballen.”
Uniek
Miriam volgt nu ook een mbo-opleiding op een reguliere school. “Ik heb vier vaste tolken; er gaat er altijd eentje mee naar school.” In tegenstelling tot haar hockeyteamgenoten, gaat het contact met haar klasgenoten wel goed. “Het gaat nu veel beter dan toen. Ik denk door mijn zelfvertrouwen. Ik heb veel geleerd dankzij mijn verleden: als iemand mij niks vindt, dan zoek ik wel iemand anders om mee te praten.”
Een CI? Die hoeft Miriam niet meer. “Ik heb geaccepteerd wie ik ben. Doof zijn is uniek zijn.” Haar doofheid heeft ze omarmd als een identiteit. “Als ik niet doof ben, weet ik eigenlijk niet meer wat of wie ik ben,” benadrukt Miriam. Gebarentaal is daarbij voor haar heel bijzonder. “Als digitale communicatie niet zou bestaan, zou dit voor mij de enige manier zijn om te communiceren.”
Vakkenvullen
Miriam vindt het belangrijk dat in de toekomst Nederlandse Gebarentaal als officiële taal erkend wordt. “Dan wordt onze taal bekender in Nederland. Dat levert minder drempels op voor ons als doven.” Gelijkheid tussen doven en horenden, is er volgens Miriam nog niet. Ze vertelt vanuit haar ervaring bij een supermarkt waar ze vier jaar lang werkte. “Ik zag steeds dat mijn collega’s de kans kregen om zich verder ontwikkelen. Een collega en ik begonnen tegelijkertijd bij de supermarkt; zij kon zichzelf omhoog werken, maar ik niet. Ik heb een keer gevraagd aan mijn baas of ik iets anders mocht doen dan alleen maar vakkenvullen. Hij zei dat dat niet mogelijk was vanwege de communicatie.”
Toch blijft Miriam strijden voor wat zij wil. “Nu is werken in de horeca mijn droom, dat geef ik nooit op. Dat wil ik ook graag aan anderen meegeven. Laat zien dat je niet alleen doof bent, maar kijk naar wat je allemaal kunt en wie je bent. Geef niet op vanwege je doofheid.”