Kentalis-leerling Kjell Verkaik speelt van 3 t/m 11 november 2022 in de Week van de Mediawijsheid een hoofdrol in de filmische verhaallijn van de serious game MediaMasters. Duizenden bovenbouwklassen van reguliere en speciale basisscholen doen mee en dat betekent dat je als acteur landelijke bekendheid gaat genieten. Kan Kjell straks nog rustig de straat op, of krijgt hij een dagtaak aan het zetten van handtekeningen? Kjell vertelt waarom hij een brug wil slaan tussen de horende en dove wereld en deelt zijn ervaringen als dove acteur voor MediaMasters.
In de klassikale game van Netwerk Mediawijsheid leren kinderen alles over de kansen en gevaren van (digitale) media. Vol gamepassie gaan de klassen de strijd jaarlijks met elkaar aan, want iedereen wil de ‘meest mediawijze klas van Nederland’ worden. In de spannende filmafleveringen die onderdeel zijn van de MediaMissies spelen dit jaar zowel horende acteurs, als een dove acteur de hoofdrollen en zij laten zien dat mediawijsheid voor iedereen toegankelijk is.
Kjell, wil je je even voorstellen voor diegenen die jou nog niet kennen?
‘Mijn naam is Kjell Verkaik, ik ben 15 jaar en woon in Zevenhuizen. Sinds mijn geboorte ben ik doof. Met een cochleair implantaat (CI) kan ik weliswaar klanken horen, maar ik heb wel altijd bijbehorende mondbewegingen nodig om te zien wat er gezegd wordt. Doordeweeks ga ik in Haren naar de Kentalis Guyotschool, waar ik net ben gestart in 4 havo. Omdat Haren best ver weg van thuis is, blijf ik daar door de week slapen in de woongroep. Dat was eerst wel even wennen, maar ik vind het inmiddels prima zo en het is prettig kleinschalig. Als hobby game ik heel graag, vooral GTA-5 en Minecraft. Ook vind ik het heel interessant en leuk om natuur- of scheikundige proefjes te doen. Thuis heb ik eigenlijk geen vrienden, maar in Haren des te meer. In Zevenhuizen zijn de jongeren van mijn leeftijd meestal horend en dan loop je toch regelmatig tegen moeilijke communicatie aan. Want onze (gebaren)taal is heel anders dan de Nederlandse spreektaal en die taal kennen zij dan weer niet. Zou mooi zijn als daar een beetje verandering in kan komen’.
Waarom wilde je graag meedoen aan MediaMasters?
‘Uit eigen ervaring weet ik dat jongeren niet zo snel in aanraking komen met gebarentaal; ze weten er weinig tot niets van. Ik snap dat op zich wel, maar wil er graag verandering in brengen. Met deze rol voor MediaMasters speel ik letterlijk en figuurlijk ook een rol bij het verbinden van de horende- en dovenwereld. Ook ben ik er trots op om bij te mogen dragen aan deze game, zodat het ook voor scholen in het speciaal onderwijs geschikt is. Dus ik ben heel blij dat ik ervoor gevraagd ben’.
Had je voordat je ging acteren voor MediaMasters al acteerervaring opgedaan?
‘Al jong kwam ik in aanraking met acteren via de JCT doventoneelschool van Jean Couprie in Hilversum. Van zijn dochter Pamela kreeg ik daar één keer per maand op zondag acteerlessen en dat vond ik heel leuk. Meer recent werd ik via mijn moeder benaderd voor het programma Hands Up van ZAPP op NPO3. In dat programma gingen duo’s van doven en slechthorenden en Bekende Nederlanders de strijd met elkaar aan wie de beste gebarentaal sprak in diverse challenges. Ik ben er supertrots op dat ik samen met Nienke heb gewonnen.’
Hoe heb je het ervaren om als doof persoon voor MediaMasters te acteren?
‘Ik vond het vooral leuk om te ervaren hoe zo’n filmproject verloopt. Van script, via acteren naar het mooie eindresultaat van de productie: de film of serie. Ik stond ervan te kijken hoeveel mensen bij zo’n proces betrokken zijn: het is een hele organisatie! Leuk ook om met alle acteurs – horend en doof - bij elkaar te zijn op de set. Het acteren zelf liep lekker en ik vond het heel leuk om met andere acteurs de scènes op te nemen. Je doet het echt samen. Wat soms een uitdaging was: ik merkte een keer dat horende medewerkers onderling even iets bespraken, wat ook van invloed kon zijn op het script en mijn rol. Ik wil altijd graag weten wat er van mij verwacht wordt en dat is dan even lastig voor mij. Gelukkig was mijn moeder erbij tijdens de draaidagen en zij kon als gebarentolk helpen om weer op één (verhaal)lijn te komen. Al met al kijk ik met veel plezier terug op de draaidagen!’
Heb je zelf wel eens meegedaan aan MediaMasters? En wat heb je daarvan geleerd?
‘Zelf heb ik de game niet eerder gespeeld, omdat ze toen nog niet meededen op mijn basisschool. Wel ben ik veel online te vinden tijdens het surfen en gamen. Dan zie je vanzelf wel de voor- en nadelen. Denk aan veilige wachtwoorden: kies bijvoorbeeld nooit voor alle inlogs hetzelfde wachtwoord. Verder zie ik de digitale wereld vooral positief. Je kunt lekker snel vinden wat je zoekt en ook maak je vrij makkelijk contact met mensen over de hele wereld. Niet zo leuk is natuurlijk dat er veel hackers online zijn en dat er veel verhalen zijn over spam, misbruik van privacygevoelige gegevens zoals identiteit, rekeningnummers en noem maar op. Zo heb ik ooit een link ontvangen via een vriend met een winactie en voor ik het wist had ik de link aangeklikt en mijn mailadres opgegeven. Daarna kreeg ik ontzettend veel spam in mijn mailbox, dus dat gebeurt me niet meer zo snel. Het is onmogelijk om als je jong bent meteen te weten wat de instinkers zijn op het web, maar daarom is het heel goed nieuws dat MediaMasters in november weer van start gaat met de game. Vergeet daarbij vooral niet dat de game jongeren op een heel leuke manier bewust maakt van alle risico’s die in de digitale mediawereld kunnen voorkomen. Soms gaan leerlingen zelfs in hun eigen tijd nog door met de game. Zo leuk is het namelijk!’
Er zijn vast nog andere aspirant dove acteurs in Nederland. Heb jij tips voor hen?
‘Jazeker! Als eerste natuurlijk in het algemeen: ga sowieso doen wat je leuk vindt en kijk wat de mogelijkheden zijn. Want die zijn er! Bij acteren raad ik aan je goed voor te bereiden voordat je ‘op moet’ en zorg dat je het script goed tussen je oren hebt zitten. En zorg dat je op tijd op de set bent, want anders verstoor je de hele productieplanning. Verder tip ik je om je goed in je rol in te leven, zodat je de rol ook zo echt mogelijk over kunt brengen op de kijkers. Mijn laatste advies is om zoveel mogelijk in contact te zijn met de aanwezige mensen tijdens het acteren, met of zonder gebarentolk. Want samen kom je tot het beste en mooiste resultaat. Dat is soms even zoeken, met zowel horende als niet horende mensen op één set, maar met elkaar én een positieve insteek kom je er altijd wel uit’.
Zijn er tijdens de opnames nog grappige of bijzondere dingen gebeurd waarover je iets wilt vertellen?
‘Mijn collega-acteur Noa kreeg de hele tijd de slappe lach als hij ‘Oma Riek’ zag in haar bijzondere outfit. Dus dan duurde het wel even voordat de take er goed op stond. Over ‘Oma Riek’ gesproken, dat is meteen het bijzondere! Voor die rol was een actrice gevraagd, die op dag één ziek bleek te zijn. Om het proces niet teveel vertraging op te laten lopen werd er met spoed naar een vervanger gezocht. Mijn moeder dacht toen meteen aan mijn oma, want die is al snel te porren voor iets bijzonders. Mijn oma zei meteen ja en verscheen prompt op de set, omgekleed en al en met het haar omhoog. Als ‘Oma Riek’ dus. Ik vond het heel leuk om met haar aan de serie te werken en ik kan alvast verklappen: ze is een natuurtalent! Al vond ze het wel moeilijk om zich helemaal aan haar rol te houden, want tijdens de laatste scènes moest ze een paar keer ‘Martin’ roepen – zo heet ik in de serie – maar ze vergiste zich steeds en riep me gewoon bij mijn naam Kjell. Dus die takes moesten ook een paar keer over’.
Tot slot: nu je BN-er wordt: denk je dat je straks nog rustig over straat kunt lopen?
‘Ik denk dat het wel losloopt met mijn bekendheid. Al zullen jongens en meisjes me op straat of in een winkel misschien wel herkennen. Zo van: waar ken ik jou van? Dat vind ik wel prima. En als ze om een handtekening vragen? Geen enkel probleem, die zet ik met alle plezier!’
Over MediaMasters
MediaMasters is een spannende serious game over de kansen en gevaren van (digitale) media, speciaal voor groep 7 en 8. Door het spelen van de game bouwen leerilngen basiskennis op over mediawijsheid, terwijl spelenderwijs ook taalvaardigheid en waar relevant basale rekenvaardigheden aan de orde komen. Hoe ga je mediawijs om met Whatsapp, online pesten, cybercriminaliteit en gamen? Van 3 t/m 11 november 2022 strijden tijdens de Week van de Mediawijsheid duizenden klassen om de titel ‘Meest mediawijze klas van Nederland’.
Voor dove of slechthorende leerlingen zijn de afleveringen ondertiteld en worden ze tijdens de speelweek ondersteund met gebarentaal. De vertaling naar Nederlandse Gebarentaal wordt mede mogelijk gemaakt door Kentalis. Netwerk Mediawijsheid zocht dit jaar jonge horende en dove acteurs die het leuk vonden om te acteren in de zes afleveringen. Meer weten? Bekijk de website van MediaMasters.
Foto: Menno Ridderhof